De Zwerm Groep, Coaches tot Meesterlijke Teams

Wat zet jou in beweging?

Eduard Spranger is een Zwitserse gedragswetenschapper die leefde van 1882 tot 1963. In 1928 publiceerde hij zijn boek Types of men. Hierin classificeerde hij zes persoonlijkheidstypen. Een persoonlijkheidstype vertelt ons welke houding iemand aanneemt ten opzichte van de wereld. Deze houdingen ontstaan door afkomst, opvoeding, opleiding en kennis. Je hebt bijvoorbeeld een zeer dominante ouder gehad die alles voor je bepaalde als kind en dat werd niet door je gewaardeerd. Dat kan resulteren in een houding, een overtuiging, dat je geen bepalende figuur in je omgeving ducht die jou vertelt wat je moet doen, die de controle over je heeft. Waardoor jij zorgt dat je nu altijd zelf de controle over de situaties bezit. Zo kan een ervaring uit het verleden zorgen dat je gedreven bent om leiding te nemen, om macht uit te oefenen.

Zes drijfveren

De Zwerm Groep spreekt niet over persoonlijkheidstypen maar over drijfveren. Wij onderkennen zes drijfveren.

De intellectuele drijfveer

De primaire passie van mensen met deze drijfveer is de zoektocht naar kennis en ‘waarheid’. In het navolgen van deze drijfveer zijn deze mensen cognitief ingesteld.

Zij zoeken, identificeren analyseren en verklaren verschillen. Vanuit deze drijfveer staan mensen onverschillig tegenover schoonheid of praktische waarde van dingen. Zij worden vaak gezien als experts op een bepaald vakgebied vanwege hun empirisch onderzoek, kritische en rationele aanpak. Hun grote passie is continue educatie, het leren en verzamelen van kennis om de kennis.

Doel: waarheid en kennis.

Algemene kenmerken

Objectieve redenering.
In staat het verleden te integreren in het heden.
Sterke interesse in onderzoek en het oplossen van problemen.
Sterk in het formuleren van theorieën en het stellen van vragen.
Sterk ontwikkeld verlangen naar kennis en het leren van nieuwe dingen door middel van lezen, waarnemen en doen.

Mogelijke beperkingen

Kunnen moeite hebben met het oplossen van praktische problemen.
Hebben moeite met emotioneel gebrachte en subjectieve meningen en standpunten. Gaan niet snel een relatie aan met mensen die op deze wijze argumenteren.
Zien onderzoek als een doel op zich en kunnen zich moeilijk beperken tot alleen kennis die nodig is voor een bepaald onderwerp.
Kunnen zich zo ingraven in details dat dit kan leiden tot oponthoud of uitstel.

Stressfactoren

Geen ruimte of mogelijkheden om te leren of kennis op te doen.
Emotionele, subjectieve meningen of ervaringen niet gebaseerd op feiten.

Effectief communiceren met een ‘intellect’

Erken het belang van kennis en het achterhalen van de waarheid.
Richt je op het oplossen van problemen.
Leg niet te veel nadruk op de vraag hoe de achterhaalde kennis praktisch kan worden toegepast.
Ga uit van harde feiten en onderzoeksgegevens.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Voortdurende scholing.
Kennis, en het op de proef stellen ervan.
Seminars en trainingen.
Gelegenheid een expert te worden.
Gelegenheid door anderen als een expert beschouwd te worden en kennis te demonstreren.
Mogelijkheid zich te verdiepen in een nieuw onderwerp.

Twee mogelijke richtingen van de intellectuele drijfveer

Gericht op het verleden. Hier hebben we de historicus, de archeoloog die precies wil weten wie de piramiden heeft gebouwd, hoe en met welk doel. De historicus kijkt terug.
De onderzoeker, die gericht is op de toekomst. Hoe kunnen we een medicijn ontwikkelen om AIDS te bestrijden.

Beiden kunnen de neiging hebben persoonlijke veiligheid en gezondheid uit het oog te verliezen als het gaat om het verwerven van kennis; denk aan de archeoloog.

De zakelijke / praktische drijfveer

De passie van de mensen gedreven door deze attitude bestaat uit ‘return on investment’ van tijd, geld, talenten en hulpbronnen. Het gebruik van tijd en geld is voor hen van groot belang. Dit type mens is uiterst praktisch en past goed bij het stereotype beeld van de ondernemer. Het willen verkrijgen van tastbare rijkdom, het denken in termen van productie, marketing en consumptie is een kenmerk van deze drijfveer.

Doel: bruikbaarheid en waarde.

Algemene kenmerken

Zeer praktisch, goed in uitgeven of sparen.
Toekomst georiënteerd.
In staat het optimale te halen uit hun talenten en tijd om hun potentieel te realiseren.
Gemotiveerd door het bevredigen van hun behoeften.
Gaan uit van ieders verantwoordelijkheid.

Mogelijke beperkingen

Kunnen workaholics worden.
Gaan, ook in de familiekring, uit van het ‘voor wat hoort wat’ principe.
Kunnen gezien worden als egocentrisch.
Stellen geld, tijd en talenten alleen ter beschikking als daar in de toekomst rendement uit kan komen.

Stressfactoren

Verspilling van tijd, geld materialen en diensten.
Investeringen die geen noemenswaardige winst opleveren.

Effectief communiceren met een ‘pragmaticus’

Richt je op ‘return on investment’.
Toon ook aan wat de investering van tijd of kapitaal concreet oplevert.
Vermijd gepsychologiseer, en ga uit van harde feiten.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Return on investment.
Efficiëntie.
Een pragmatische houding.
Beloning op basis van individuele resultaten.
Bonus, provisieregeling, winstdeling.

Twee mogelijke richtingen van de praktische drijfveer

Bijvoorbeeld de handelaar in antiek die wel inkoopt, maar niet verkoopt. ‘Laten we dit bewaren als appeltje voor de dorst, volgend jaar is het meer waard’.
Deze persoon zal investeren en risico’s nemen om in de toekomst daar meer voor terug te krijgen.

De esthetische drijfveer

Vanuit deze drijfveer waardeert men vooral de schoonheid, vorm, harmonie en evenwicht. Er bestaat een continue interactie tussen de omgeving en de mens zelf, tussen de externe wereld en de interne wereld. Hierbij wordt elke ervaring beoordeeld vanuit het oogpunt van gratie, symmetrie of de wijze waarop iets in de omgeving past. De omgeving en de innerlijke mens moeten in evenwicht zijn, steeds werkend aan zelfontplooiing en zelfrealisatie.

Doel: het beleven van de innerlijke visie en innerlijke wereld.

Algemene kenmerken

Zoeken zelfontplooiing, zelfvervulling en plezier in zichzelf.
Luisteren naar de eigen gevoelens.
Gaan relaties aan vanuit een eigen en subjectief standpunten.
Zoeken harmonie en evenwicht op alle gebieden en heeft aversie tegen pijn en onbalans.
Beleven genoegen aan de diverse indrukken vanuit de omringende wereld.

Mogelijke beperkingen

Kunnen ontwijkend zijn of vluchten voor pijn en onbalans.
Productiviteit kan geremd worden door een onevenwichtige omgeving.
Bekijken alles vanuit de eigen beleving, de innerlijke gevoelens.
Subjectieve emoties harmoniëren niet met de praktische objectiviteit

Stressfactoren

Verstoring van harmonie, evenwicht of schoonheid in de eigen persoon, anderen of de omgeving.
Objectieve waarheid.

Effectief communiceren met een estheet

Praat over subjectieve belevingen en ervaringen.
Richt je op zijn of haar gevoelens.
Creëer ruimte voor zelfontplooiing.
Probeer pijn en ongemak weg te nemen.
Schenk aandacht aan en toon interesse in vorm en harmonie.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Persoonlijke groei en ontplooiing.
Evenwicht op alle gebieden.
Een omgeving waarin persoonlijke gevoelens, ideeën en meningen vrijelijk kunnen worden uitgesproken.
Gelegenheid om nieuwe ervaringen op te doen.
Mogelijkheden om nieuwe situaties te creëren, aan te voelen waar pijnlijke situaties kunnen ontstaan en die te corrigeren.

Twee mogelijke richtingen van de esthetische drijfveer

Het opdoen van indrukken; natuur, muziek, de zang van de dolfijnen of de lessen van een goeroe. De energie is naar binnen gericht. Het doel is topervaringen te ondergaan, daarvan te leren en zichzelf te ontplooien zover men kan.
Het weergeven van een ervaring of visie met betrekking tot wat men heeft ervaren of het willen leren aan anderen; door materialistische manifestatie zoals kleding, bezittingen of vormgeving of door anderen te beïnvloeden door training, begeleiding, geschreven teksten of foto’s en andere artistieke uitingen.

De sociale drijfveer

Vanuit deze drijfveer heeft men een intrinsieke liefde voor mensen of de mensheid. De sociaal gedreven persoon waardeert ‘de mens’ en komt daardoor aardig, sympathiek en onzelfzuchtig over. Hij voelt als het ware de pijn van de wereld om zich heen en probeert die pijn te bestrijden door zijn tijd, talenten en geld ter beschikking te stellen.

Doel: haat en conflicten de wereld uit helpen.

Algemene kenmerken

Vervullen van eigen behoeften door middel van het helpen van anderen.
Een algemene zorg voor en mede-ervaren van de pijn in de wereld.
Stellen vrijblijvend tijd, geld en talenten ter beschikking van hun doel.
Leven zich in en bemoeien zich met de problemen en pogingen van anderen. Willen de verantwoordelijkheid overnemen van het leven van die ander.

Mogelijke beperkingen

Hebben moeite met ‘nee’ zeggen.
Kunnen winst of verlies situaties veroorzaken (kennen geen win/win).
Zullen anderen helpen ten nadele van zichzelf.
Willen de verantwoordelijkheid overnemen over andermans problemen.

Stress factoren

Individualisme
Beslissingen en acties waarbij geen rekening gehouden wordt met mensen

Effectief communiceren met een ‘sociaal’

Geef aan hoe jouw ideeën of acties concreet kunnen bijdragen aan het welzijn en welbevinden van anderen.
Praat niet over zaken als geld, macht, positie, status etc. vanuit persoonlijk eigen belang, maar concentreer je op de vraag hoe anderen daardoor te helpen zijn.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Gelegenheid om anderen te helpen.
Mogelijkheid om pijn en conflicten te elimineren.
Deel uit maken van een missie met een doel.
Zware nadruk op de menskant van het bedrijf.
Harmonieuze omgeving.

Twee mogelijke richtingen van de sociale drijfveer

Gericht op het persoonlijke, op de directe leefomgeving; mijn vrienden en familie, mijn buurt, dorp of bos. Het gaat om het creëren van een hoekje van de wereld dat leefbaar is.
Gericht op het algemene, op het verbeteren van de wereld in de ruime betekenis, vaak zonder dat er sprake is van betrokkenheid bij mensen. Minder ozon, geen kernproeven, rechten van de mens, dit is het terrein van overtuigingen.

De individualistische drijfveer

De primaire interesse achter deze drijfveer is macht. Dit type mens heeft een intrinsieke hang naar het geven van leiding en het onder controle hebben van hun eigen lot en dat van anderen. Zij nemen, zonder angst voor fouten, beslissingen die van invloed zijn op grote groepen mensen. De waarde in het leven is het creëren van mogelijkheden die in staat stellen tot vooruitgang en het bereiken van de hoogst mogelijke positie.

Doel: zelfbevestiging en overwinning.

Algemene kenmerken

Vasthoudendheid is de manier om macht over anderen te krijgen.
De wil hun eigen lot en dat van anderen te kunnen sturen.
Macht en overheersing worden vaak via andere drijfveren uitgeoefend: intellectueel via superieure kennis, praktisch door macht en rijkdom, esthetisch via de kracht tot zelfstandigheid en zelfredzaamheid, traditionalistisch door hun systeem van leven, sociaal door bijdragen aan humanitaire hulp.
Zien het leven als een schaakspel van strategische allianties die positie en macht versterken.

Mogelijke beperkingen

De positie wordt belangrijker dan de mens.
Zelfbevestiging kan door anderen worden gezien als ellebogenwerk om vooruit te komen.
Het doel heiligt de middelen.

Stressfactoren

Feitelijke of ingebeelde bedreiging, afname of verlies van macht en positie.
Onvermogen om vooruit te komen, gebrek aan mogelijkheden als individu hoger op te komen.

Effectief communiceren met een ‘individualist’

Concentreer je in je verhaal op het machtsaspect.
Focus op de kansen die er liggen voor positieverbetering, zowel voor hem persoonlijk als voor de organisatie.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Gelegenheid om vooruitgang te boeken.
Gelegenheid om leiding te geven en gezien te worden als leider.
Bondgenoten die helpen vooruit te komen.
Publieke erkenning en beloning.
De bevoegdheid om beslissingen te nemen.
Materiële statussymbolen (bureau, auto).

Twee mogelijke richtingen van de individualistische drijfveer

Macht over anderen, anderen leiden en controleren.
Macht over zichzelf, controle over eigen leven.

De ideële / traditionalistische drijfveer

Vanuit deze drijfveer probeert men het universum als een geheel te zien en zichzelf daarin een plaats te geven. Het leven is gebaseerd op een reeks van principes, een systeem dat, indien gevolgd, zal leiden tot de ‘heilige graal’ wat die ook maar is.

Alle beslissingen worden genomen vanuit de principes die men aanhangt. Zij vormen de leidraad voor het leven. Het volgen van deze principes kan belangrijker worden dan het verkrijgen of hebben van materiële zaken of relaties .

Doel: ontdekken van de belangrijkste waarden in het leven.

Algemene kenmerken

Zij zijn zo overtuigd van hun principes dat zij tot het uiterste gaan om hun ‘zaak’ te verdedigen.
De neiging om betrokken te raken bij wereldomvattende problemen.
Vasthouden aan principes of dat nu goed of fout is.
De bereidheid alles op te offeren om vast te kunnen houden aan de principes.
Bij alle beslissingen spelen waarden/principes een rol

Mogelijke beperkingen

Kunnen zeer rigide zijn en zwart–wit denken, nuances kunnen ontbreken.
Kunnen overkomen als betweters.
Zijn in staat hun overtuiging vast te houden, zelfs als de logica andere uitkomsten vereist.
Willen nog wel eens met oogkleppen op lopen.

Stressfactoren

Weerstand of verzet bij anderen tegen principes die men aanhangt.

Effectief communiceren met een ‘traditioneel’

Schenk aandacht aan en praat over de zin van het bestaan.
Durf diepere, spirituele elementen ter sprake te brengen.
Schets hoe iets kan bijdragen aan zijn of haar ideale wereld.

Ingrediënten voor voldoening in het werk

Een doel om in te geloven.
Een missie.
Overtuigingen in de organisatie die overeenkomen met persoonlijke overtuigingen.
Een ethische integere omgeving.
Meer waarde hechten aan de persoon dan aan het werk.
De vrijheid om waardevolle doelen na te streven.
Een organisatie die betrokken is bij de gemeenschap.

Twee mogelijke richtingen van de traditionalistische drijfveer

De idealist die tracht de wereld te hervormen naar zijn overtuigingen.
De beschermer die zijn eigen wereld zal verdedigen tegen alles wat in strijd is met zijn principes.

Bewustzijnsmodel

De Zwerm Groep hanteert het Bewustzijnsmodel, een eenvoudig model om uit te leggen hoe wij kijken naar denkstijlen, drijfveren en gedragsstijlen in relatie tot talenten en persoonlijke ontwikkeling.