De zomervakantie is voor mij altijd een periode van spontaan loskomende gedachtes en ideeën die vaak, zo spontaan als ze komen, ook weer oplossen. De volgende gedachte overkwam dat niet en ben ik eens verder gaan uitpluizen: “Als verandering zo bij het leven hoort, waarom hebben wij daar dan toch meestal zo’n moeite mee? De enige constante is toch verandering…? De evolutie was er niet geweest zonder, en heeft die er uiteindelijk niet voor gezorgd dat wij er zijn? Alles verandert ons hele leven door en hoort gewoon bij ons leven, soms leuk soms minder leuk, daar zouden wij als mensen toch aan gewend behoren te zijn? “.

Als begeleider, coach of verandermanager zie ik bij ingezette veranderingen, van mensen zelf of van organisaties, vaker spanningen en stressverschijnselen dan enthousiasme. Sterker nog, alle verandertrajecten die ik ken gingen daar mee gepaard.

Spanning? weerstand? hoop?

In de seminar-reeks en de trainingen over organisatieverandering, die ik samen met collega Koos geef voor de Uneto-Vni en de daarbij aangesloten installatiebedrijven, besteden we veel aandacht aan uitingen van weerstand. Die uitingen, door spanningen veroorzaakt of juist spanningen oproepend, worden in het veranderproces veelal als ongewenst gezien, terwijl ze een belangrijk signaal zijn dat het proces verloopt zoals het hoort.

Dat bij elke verandering een rouwproces hoort waar weerstand en spanningen aan vast zitten, en dat het een teken van ingezette verandering is als je hiermee te maken krijgt, lijkt minder goed te passen bij het gevoel dat wij mensen daarover hebben.

Ik vond in de slotpassage van Peter Block’s uitstekende boek ‘Feilloos adviseren’ de titel zin: ‘Als verandering zo fantastisch is, gaat u dan maar voor’. Wat Block hierin bespreekt ervaar ikzelf steeds weer in de praktijk, namelijk dat verandering ons vooral confronteert met menselijke vraagstukken en dat wij daarbij ondanks alle methodes, toolboxen en implementaties, voor het resultaat uiteindelijk afhankelijk zijn van hoop!

Mijn rol!

Veranderen, anders werken, reorganiseren, het is misschien nodig, maar voor wie? Passen die veranderingen ook bij jou als mens? Brengen ze voordelen voor jou, of vooral voor een ander, ten koste van jou? Wat zijn jouw verwachtingen en wat zijn de verwachtingen van mensen boven je, onder je, naast je… enz. In verandertrajecten komen deze zaken boven op het toch al ‘te druk  hebben’: spanningen en stress liggen op de loer.

En wat is mijn rol daarbij? Ik kom in organisaties om vragen te stellen, een spiegel voor te houden, discussies en een denkproces op gang brengen. Eerlijk te benoemen wat ik zelf ervaar, wat ik zie gebeuren, en waar ik zelf onzeker over ben en geen antwoorden op heb. Het kan niet anders, dat ik daarmee mijn steentje bijdraag om spanningen op te roepen. En spanningen ervaren we toch meestal niet als positief. De eerste reactie is vaak om situaties die spanningen oproepen te vermijden en het liefst zo snel mogelijk weg te poetsen en goed te praten. Maar als inzicht juist op momenten van spanning komt, zaken pas veranderen als je tegen grenzen aanloopt en er doorheen gaat, je juist leert van vallen en opstaan, tja … hoe vervelend het moment op zichzelf ook is, dan hoort dit er bij. Dan is dit het moment waar je, als je terug kijkt, het meest aan hebt gehad: eigenlijk ‘het magische moment’, het moment waardoor de verandering zich inzet….., met de spanning die daarvoor nodig is. Die spanning moet dan wel tot iets goeds leiden en niet tot stress waardoor je thuis komt te zitten. Het mooist is als het leidt tot vertrouwen. Om dat te bereiken is meer nodig, dat zal wel duidelijk zijn. Misschien goede gesprekken die dieper gaan? goed luisteren naar elkaar? erkenning van elkaars problemen? En, ik ben ervan overtuigd, voor dat resultaat is ook nodig….. de verwachting op een goede uitkomst: hoop!

Meer informatie:

Neem contact op met Hans Herlaar.